STANDARD nr 13

STANDARD 13: Etyka, bezpieczeństwo i równe szanse – fundament codziennej praktyki

Od 1.01.2026 wszystkie placówki w Polsce pracują według jednolitych standardów. Standard 13 dotyczy tego, co podtrzymuje jakość każdego dnia: kodeksu etycznego, jasnych procedur bezpieczeństwa i ochrony danych, przejrzystych zasad zgłaszania nieprawidłowości, indywidualnego wsparcia dzieci ze szczególnymi potrzebami oraz codziennych wyjść na zewnątrz. Poniżej przedstawiamy praktyczny przewodnik wdrożeniowy oparty na wymogach standardu – gotowy do wpisania w dokumenty i rytm pracy.

Kodeks etyczny z podpisanym zobowiązaniem

Wymóg: każdy pracownik (także administracja, wolontariusze i współpracownicy) podpisuje zobowiązanie do respektowania kodeksu etycznego.

Co musi zawierać kodeks (minimum):

  • Prymat dobra dziecka, jego podmiotowość i prawo do szacunku.
  • Obowiązek ochrony dziecka i reagowania na niepokojące sygnały.
  • Zakaz zachowań niedopuszczalnych (kary cielesne, poniżanie, zastraszanie, dyskryminacja).
  • Granice relacji dorosły–dziecko, dorosły–rodzic, dorosły–dorosły (profesjonalizm, brak konfliktu interesów).
  • Ochrona prywatności i wizerunku dziecka; poufność danych.
  • Zasady równego traktowania – brak wykluczeń ze względu na płeć, pochodzenie, język, zdrowie, niepełnosprawność, status rodziny, poglądy.

Jak wdrożyć w praktyce (proponowany cykl roczny):

  1. Szkolenie wstępne przy zatrudnieniu + przekazanie kodeksu.
  2. Podpis zobowiązania (oświadczenie w aktach osobowych).
  3. Przypomnienie kwartalne (10–15 min na zebraniu + studium przypadku).
  4. Coroczna aktualizacja kodeksu w oparciu o wnioski z nadzoru i ankiet rodziców.

Propozycja klauzuli do podpisu:
 „Oświadczam, że zapoznałam/em się z Kodeksem Etycznym placówki, rozumiem jego treść i zobowiązuję się do jego przestrzegania. Zobowiązuję się również do niezwłocznego reagowania na sygnały krzywdzenia dzieci oraz do ochrony danych i wizerunku dzieci zgodnie z obowiązującymi procedurami.”

Znajomość kluczowych procedur (i potwierdzenie podpisem)

Wymóg: personel jest zapoznany (i potwierdza to podpisem) z procedurami dotyczącymi:

  1. przyjmowania/odbierania dzieci i obecności osób trzecich;
  2. ochrony danych osobowych i wizerunku;
  3. zapobiegania wypadkom i postępowania powypadkowego;
  4. postępowania w chorobie dziecka.

A. Ochrona danych i wizerunku – sedno procedury

  • Legalność i minimalizacja: przetwarzamy tylko dane niezbędne do celu. Administratorem jest placówka.
  • Dostęp ograniczony: dokumenty i systemy dostępne jedynie dla upoważnionych.
  • Poufność rozmów: nie omawiamy spraw dzieci w miejscach publicznych (korytarz, szatnia).
  • Wizerunek wyłącznie za zgodą: pisemna zgoda rodziców z określeniem celu (np. dokumentacja pracy, strona placówki).
  • Bezwzględny zakaz publikacji zdjęć dzieci w prywatnych mediach społecznościowych personelu.
  • Ostrożność w podpisach: nie łączymy wizerunku z pełnymi danymi ani wrażliwymi informacjami.

B. Zapobieganie wypadkom i reagowanie

  • Przestrzeń: codzienna kontrola sal i placu zabaw; sprzęt stabilny, bez ostrych krawędzi; gniazdka zabezpieczone.
  • Nadzór: dzieci zawsze w zasięgu wzroku i słuchu; liczenie dzieci (start–w trakcie–powrót); obecność w sali podczas leżakowania.
  • Zachowania dorosłych: brak korzystania z telefonu w trakcie opieki; napoje dorosłych poza zasięgiem dzieci.
  • Procedura wypadkowa: pierwsza pomoc, wezwanie pomocy medycznej (jeśli trzeba), powiadomienie rodziców i dyrekcji, wpis do książki wypadków i analiza zapobiegawcza.
  • Wyjścia i wycieczki: zgoda rodziców, odpowiednie proporcje personelu, elementy odblaskowe, apteczka i lista kontaktów.

C. Choroba dziecka

  • Szybka ocena objawów, powiadomienie rodziców, odizolowanie w komfortowym miejscu do czasu odbioru.
  • Powrót do grupy według wewnętrznych zasad i/lub zaświadczeń, jeśli są wymagane.
  • Higiena: standardy mycia rąk, czyszczenia powierzchni i zabawek – z harmonogramem i odpowiedzialnymi.

Dokument potwierdzający znajomość procedur (1 strona): lista czterech obszarów + data, podpis pracownika i osoby szkolącej.

Powszechnie dostępne informacje: jak zgłaszać przemoc i nieprawidłowości

Wymóg: placówka publikuje jasny sposób zgłaszania przemocy i zachowań niepożądanych – dla personelu i rodziców.

Jak to zorganizować:

  • Kanały równoległe: osobiście do dyrekcji lub wyznaczonej osoby zaufania; e-mail; formularz online; skrzynka sygnałów.
  • Poufność i ochrona zgłaszającego (antyretorsja) – zapis w regulaminie.
  • Ścieżka postępowania: przyjęcie zgłoszenia → wstępna weryfikacja (48 h) → działania i informacja zwrotna w granicach prawa.
  • Widoczność: plakat w holu i w szatni, ulotka dla rodziców, zakładka na stronie placówki.
  • Kontakty zewnętrzne: czytelna lista (np. policja, OPS, specjalistyczne organizacje).

Zasada: zgłaszanie to troska o dziecko, nie donos. Każdy sygnał traktujemy poważnie i z szacunkiem dla wszystkich stron.

Indywidualny program pobytu dziecka o specjalnych potrzebach

Wymóg: dla dzieci ze szczególnymi potrzebami tworzy się i konsultuje z rodzicami indywidualny program pobytu, uwzględniający możliwości dziecka i placówki.

Jak powstać ma program (prosty, a skuteczny):

  1. Zebranie danych: ankieta rodziców przy zapisie + dokumenty od specjalistów; rozmowa zespołu z rodzicami.
  2. Uzgodnienia: cele (krótkie i realne), wsparcie w rutynach (posiłki, odpoczynek, higiena), modyfikacje środowiska (oświetlenie, akustyka, kąciki wyciszenia), zasady komunikacji.
  3. Rola zespołu: osoba koordynująca (kontakt dla rodziny), odpowiedzialni za elementy planu, sposób przekazywania informacji.
  4. Monitoring: częstotliwość przeglądu (np. co 6–8 tygodni), kryteria postępów, możliwość korekt.
  5. Ewaluacja z rodzicami: krótkie podsumowanie działań, co działa/nie działa, decyzje na kolejny okres.

Szablon (pola do wypełnienia): dane dziecka; opis potrzeb; cele; działania/strategie; środowisko i materiały; osoby odpowiedzialne; wskaźniki obserwacji; termin przeglądu; podpisy.

Codziennie na świeżym powietrzu (z mądrymi wyjątkami)

Wymóg: codzienne wyjście na zewnątrz jest częścią planu dnia. Rezygnujemy tylko w wyjątkowych sytuacjach (burza, ekstremalny mróz/upał, bardzo zła jakość powietrza).

Polityka „outdoor every day”

  • Co najmniej jedno wyjście dziennie przez cały rok; latem – dłużej, z przerwą w szczycie upału.
  • Bezpieczeństwo i komfort: adekwatny ubiór, nakrycia głowy/filtry UV, stały dostęp do wody.
  • Różnorodność aktywności: swobodne zabawy + krótkie gry ruchowe, eksploracja przyrody, piaskownica, tory przeszkód.
  • Plan B na dni wyjątkowe: sala ruchowa, ścieżki sensoryczne, „ogród w pudełku”, zabawy oddechowe i równoważne.

Codzienna aktywność na powietrzu wspiera odporność, wzrok, motorykę i samoregulację – dlatego planujemy ją z takim samym priorytetem, jak posiłki czy drzemkę.

Jak wdrożyć Standard 13 – plan na 30–60 dni

Tydzień 1–2

  • Uzupełnij/uchwal Kodeks Etyczny.
  • Przygotuj pakiet podpisów: zobowiązanie do kodeksu + potwierdzenie znajomości procedur.
  • Zaktualizuj procedury: odbiór dzieci, dane/wizerunek, wypadki, choroba.

Tydzień 3–4

  • Oznacz w budynku punkty zgłoszeń i uruchom formularz.
  • Wdróż szablon indywidualnego programu; wyznacz koordynatora ds. IPP.
  • Zaplanuj politykę wyjść codziennych (wpis do planu dnia, checklista ubioru i sprzętu).

Tydzień 5–8

  • Szkolenie zespołu (2 × 90 min): kodeks + ochrona danych/wizerunku oraz bezpieczeństwo i postępowanie w wypadku.
  • Przegląd pierwszych IPP z rodzicami; korekty.
  • Mini-audyt: widoczność informacji o zgłaszaniu nieprawidłowości, kompletność podpisów, gotowość zespołu.

Najczęstsze ryzyka i jak im przeciwdziałać

  • Kodeks „w szufladzie” → kwartalne przypomnienia + studia przypadków.
  • Niepewność co do fotografii → jasne zgody, lista dozwolonych kanałów, szybkie konsultacje z administratorem danych.
  • „Papierowe” IPP → krótkie cele, 1-stronicowy format, przegląd co 6–8 tygodni.
  • Wyjścia odwoływane „na wszelki wypadek” → progi decyzyjne i alternatywy; komunikat do rodziców dzień wcześniej (jeśli prognozy trudne).

Podsumowanie

Standard 13 scala kulturę etyczną, bezpieczeństwo i równe szanse w spójny system. Podpisany kodeks, znane każdemu procedury, przejrzyste kanały zgłaszania, plan dla dzieci o szczególnych potrzebach oraz codzienny kontakt z naturą – to nie „dodatki”, lecz warunki jakości. Dobrze wdrożony standard sprawia, że zespół działa pewnie, rodzice ufają, a dzieci – każdego dnia – mają zapewnione bezpieczeństwo, godność i przestrzeń do rozwoju.

Szczegółowe informacje na temat tego standardu znajdziesz tutaj 👇

STANDARD 13